Popołudniowe drzemki poprawiają zdolność mózgu do rozwiązywania problemów
Badacze z Texas State University wykazali, że osoby, które pozwoliły sobie na krótką drzemkę, efektywniej wykorzystywały mentalne ścieżki umożliwiające znajdowanie rozwiązań. W opublikowanym artykule naukowcy napisali:
„Nasze wyniki sugerują, że gdy napotykamy problem wydający się nierozwiązywalny, warto „przespać się z tym”, szczególnie jeśli sen zawiera fazę REM”. Dodali, że właśnie ten etap snu może być kluczowy dla optymalnego wykorzystania wcześniejszych doświadczeń, poprzez tworzenie i wzmacnianie powiązań, które nie są widoczne w naszej codziennej, świadomej aktywności.
W badaniu uczestniczyło 58 osób, którym zaprezentowano serię problemów wraz z ich rozwiązaniami. Następnie przedstawiono im kolejny zestaw podobnych zadań – tym razem bez podanych odpowiedzi, ale możliwych do rozwiązania przy użyciu tych samych schematów myślowych, co w pierwszej serii. Po tym etapie nastąpiła dwugodzinna przerwa – 28 uczestników przespało 110 minut, podczas gdy pozostałe 30 pozostało przytomnych. U osób drzemiących zmierzono czas spędzony w fazie REM przy użyciu elektroencefalografii (EEG). Po przerwie uczestnicy ponownie mieli szansę rozwiązać zadania z drugiego zestawu, które wcześniej sprawiały im trudność.
Osoby, które zdrzemnęły się, osiągnęły lepsze rezultaty w rozwiązywaniu problemów, które początkowo stanowiły dla nich wyzwanie, a im więcej czasu spędziły w fazie REM, tym większe miały szanse na znalezienie rozwiązania.
Było to zauważalne, mimo że przed przerwą wyniki obu grup – zarówno śpiących, jak i pozostających na jawie – były porównywalne. Co więcej, uczestnicy, którzy drzemali, lepiej dostrzegali podobieństwa między zadaniami z pierwszego i drugiego zestawu niż ci, którzy nie zasnęli.
– Wyniki te wskazują, że sen poprawia zdolność do rozwiązywania problemów, z którymi początkowo mieliśmy trudności, i sugerują, że sen REM ułatwia transfer analogiczny, uwypuklając wspólne cechy między pierwotnym a kolejnym zadaniem, które wcześniej mogły umknąć naszej uwadze – zauważyli naukowcy. Wyniki te są zgodne z wcześniejszymi badaniami, które wykazały, że sen sprzyja kreatywnemu podejściu do rozwiązywania problemów oraz zwiększa elastyczność umysłową w różnych obszarach.
Jeśli chodzi o rolę snu REM, badacze sugerują, że ten etap snu pomaga łączyć nowe wspomnienia z już posiadanymi, co może przynosić korzyści w zadaniach wymagających wykorzystania wcześniej nabytych umiejętności.
Optymalna długość drzemki, która wspiera rozwiązywanie problemów, wynosi około 90–110 minut, ponieważ umożliwia osiągnięcie fazy REM, kluczowej dla przetwarzania informacji, kreatywnego myślenia oraz skutecznego rozwiązywania problemów.
