Połowie przypadków demencji można zapobiec. Zidentyfikowano 14 czynników ryzyka zespołu otępiennego
Aby zapobiec demencji lub przynajmniej opóźnić jej pojawienie się, warto zwrócić uwagę na nowe badania, które rozszerzyły listę czynników ryzyka sprzyjających rozwinięciu się zespołu otępiennego. Obecnie lista ta obejmuje 14 elementów, które odpowiadają za połowę przypadków demencji na świecie.
Żyjemy coraz dłużej, co wiąże się z rosnącym ryzykiem wystąpienia schorzeń charakterystycznych dla starszego wieku, takich jak demencja, która dotyka głównie osoby powyżej 65. roku życia, częściej kobiety niż mężczyzn. Przewiduje się, że do 2050 roku liczba osób z demencją może się potroić, osiągając 153 miliony na całym świecie.
Dotychczas demencję wiązano przede wszystkim z wiekiem i genetyką, co sprawiało, że postrzegano ją jako przypadłość w dużej mierze niezależną od trybu życia. Jednak nowe badania, opublikowane w czasopiśmie „Lancet”, pokazują, że na wiele z tych czynników możemy mieć wpływ. Raport przygotowany przez 27 ekspertów wskazuje, że już w młodym wieku możemy podjąć działania, które zmniejszą ryzyko wystąpienia demencji.
Wcześniejsza lista czynników ryzyka, opublikowana w 2020 roku, obejmowała 12 pozycji, które odpowiadały za 36% przypadków demencji. W nowym raporcie dodano dwa kolejne czynniki: wysoki poziom cholesterolu w średnim wieku (odpowiadający za 7% przypadków) oraz nieleczoną utratę wzroku w późnym wieku (2%).
Pełna lista czynników ryzyka, podzielona według wieku, obejmuje:
- Wczesne lata życia: niski poziom edukacji (5% przypadków).
- Średni wiek: utrata słuchu (7%), wysoki poziom cholesterolu LDL (7%), depresja (3%), urazy mózgu (3%), nieaktywność fizyczna (2%), cukrzyca (2%), palenie papierosów (2%), nadciśnienie (2%), nadmierne spożycie alkoholu (1%), otyłość (1%).
- Starszy wiek: samotność i izolacja społeczna (5%), zanieczyszczenie powietrza (3%), utrata wzroku (2%).
Autorzy raportu wskazują, że eliminacja tych 14 czynników mogłaby potencjalnie zapobiec niemal połowie przypadków demencji. Rekomendacje obejmują prowadzenie zdrowego trybu życia, który zawiera regularną aktywność fizyczną, rzucenie palenia, ograniczenie spożycia alkoholu oraz dbanie o aktywność umysłową przez całe życie. Ważne jest także korzystanie z aparatów słuchowych, regularne badanie poziomu cholesterolu i wzroku. Wprowadzenie zmian w trybie życia oraz działania na poziomie systemów służby zdrowia mogą znacząco wpłynąć na zmniejszenie ryzyka wystąpienia demencji.