Komórki macierzyste zregenerują uszkodzone serce. „Przełom na miarę osiągnięcia Profesora Religi”
Komórki macierzyste dają nadzieję dla medycyny w wielu dziedzinach, lecz ich prawdziwy potencjał rewolucyjny może zostać uwidoczniony w kardiologii. Niedawno opublikowano wyniki dotychczas największego badania klinicznego dotyczącego terapii komórkowej u pacjentów cierpiących na przewlekłą niewydolność serca związaną z niską frakcją wyrzutową. Wyniki te przekroczyły najodważniejsze przewidywania specjalistów.
Aż 38 milionów osób na całym świecie doświadcza przewlekłej niewydolności serca, co prowadzi do ponad miliona hospitalizacji w samych USA i Europie. Dostępne opcje terapeutyczne są ograniczone, a farmakoterapia przynosi ulgę tylko w pewnym zakresie. Większość leków stosowanych w leczeniu niewydolności serca ma na celu zahamowanie negatywnych procesów zachodzących w sercu, wynikających z nieprawidłowej aktywności neurohormonalnej. Mimo ulepszonych farmaceutyków i doskonalszej opieki medycznej śmiertelność związana z przewlekłą niewydolnością serca nadal utrzymuje się na wysokim poziomie.
Naukowcy z Texas Heart Institute dowiedli, że tzw. mezenchymalne komórki prekursorowe (MPC) potrafią skutecznie zwalczyć stan zapalny, który przyczynia się do niewydolności serca. Uczestnicy eksperymentu kontynuowali przyjmowanie leków, co wskazuje, że efekt terapii komórkowej był synergiczny względem stosowanych farmaceutyków. Szczegóły badania zostały opublikowane w piśmie Journal of the American College of Cardiology.
Leczenie serca komórkami macierzystymi to tylko kwestia czasu
Badanie DREAM-HF (Podwójnie ślepa randomizowana ocena zdarzeń klinicznych z allogenicznych mezenchymalnych komórek prekursorowych w niewydolności serca) zostało przeprowadzone w 51 ośrodkach, z udziałem 565 pacjentów cierpiących na przewlekłą niewydolność serca. Standardowy okres obserwacji trwał 30 miesięcy, podczas których zaobserwowano pozytywny wpływ MPC na serce.
— Monitorowaliśmy tych pacjentów przez trzy lata i zauważyliśmy, że ich serca stały się bardziej wydajne. Zaobserwowaliśmy istotne zmniejszenie liczby zawałów serca i udarów mózgu, szczególnie wśród pacjentów z intensywnym stanem zapalnym. Znajdują się również dowody wskazujące na zmniejszenie liczby zgonów spowodowanych chorobami sercowo-naczyniowymi — stwierdził dr Emerson Perin z Texas Heart Institute.
Komórki MPC wykazują silne właściwości przeciwzapalne, proangiogenne oraz proregeneracyjne. Zostały one pobrane ze szpiku kostnego zdrowych dawców. Pacjentom poddawanym terapii komórkowej podawano bezpośrednie wstrzyknięcia MPC do serca, podczas gdy pacjenci z grupy kontrolnej przeszli zabieg sham (tzw. operacja placebo).
U pacjentów, którym podano MPC, zaobserwowano znaczące wzmocnienie mięśnia lewej komory w ciągu pierwszych 12 miesięcy, co zostało zmierzone przez wzrost frakcji wyrzutowej lewej komory. Frakcja ta ocenia zdolność serca do pompowania krwi i jest jednym z parametrów służących do oceny ogólnej funkcji serca. W trakcie średnio 30-miesięcznej obserwacji, terapia MPC zmniejszyła ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych, zawału serca lub udaru mózgu, z większym efektem u pacjentów z wyższym poziomem stanu zapalnego.
Terapia MPC zmniejszyła ryzyko wystąpienia zawału serca lub udaru mózgu o 58 proc. Korzyść ta wzrosła do 75 proc. u pacjentów z wysokim poziomem markerów zapalnych we krwi. Podobnie jak dla głównych niekorzystnych zdarzeń sercowo-naczyniowych, poprawa frakcji wyrzutowej była jeszcze bardziej zauważalna u pacjentów z wyższym poziomem stanu zapalnego.
— Rezultaty badania DREAM-HF stanowią istotny postęp w zrozumieniu, jak terapia komórkowa przynosi korzyści pacjentom z przewlekłą niewydolnością serca. Wygląda na to, że komórki działają przez redukcję stanu zapalnego, poprawę mikrokrążenia oraz wzmacnianie mięśnia sercowego. MPC mogą zabezpieczać komórki mięśni serca przed obumieraniem i wspomagać przepływ krwi powiedział dr Emerson Perin.
— Texas Heart Institute poświęcił dwie dekady na bycie prekursorem w opracowywaniu terapii komórkowych dla serca i wciąż pozostaje liderem w tej dziedzinie. Dla milionów osób w Stanach Zjednoczonych powyżej 20 roku życia, cierpiących na niewydolność serca, terapia MPC może zrewolucjonizować przyszłość opieki kardiologicznej — podsumował dr Joseph G. Rogers, dyrektor generalny i prezes Texas Heart Institute.
Udane badania kliniczne z użyciem MPC stanowią istotny postęp w obszarze terapii komórkowych chorób układu krążenia. Osiągnięte rezultaty pomogą w identyfikacji pacjentów z niewydolnością serca, którzy odniosą największe korzyści z tej innowacyjnej metody leczenia. Wdrożenie tej terapii do praktyki klinicznej to tylko kwestia czasu. Eksperci podkreślają, że osiągnięty przełom jest porównywalny z tym, jaki został dokonany dzięki transplantacji serca przez prof. Zbigniewa Religę.
