Noam Chomsky – 10 inspirujących cytatów, które zmieniają spojrzenie na świat

Noam Chomsky to filozof języka, człowiek, który dokonał rewolucji w lingwistyce, a także bezkompromisowy krytyk społeczny. Jedni nazywają go sumieniem współczesnych Stanów Zjednoczonych, inni krytykują za radykalne poglądy i bezkompromisowe podejście. Niezależnie od osobistych sympatii lub antypatii, teksty i wypowiedzi Chomsky’ego to źródło wielu uniwersalnych cytatów o sile ludzkiej determinacji. Można w nich znaleźć także trudne prawdy o współczesnym świecie – choć niektóre są gorzkie, ich zaakceptowanie otwiera oczy na rzeczywistość.

Kim jest Noam Chomsky i z czego zasłynął?

Trudno dziś wskazać innego intelektualistę, który wywoływałby tak odmienne reakcje, będąc jednocześnie jednym z najczęściej cytowanych myślicieli. Noam Chomsky, urodzony w 1928 roku w Filadelfii, przeszedł do historii jako twórca współczesnej lingwistyki generatywnej. Jego nowatorskie koncepcje dotyczące gramatyki uniwersalnej oraz teorii wrodzonej kompetencji językowej całkowicie odmieniły sposób, w jaki rozumiemy język jako podstawową cechę człowieka. Jego przełomowe dzieło „Syntactic Structures” („Struktury składniowe”, 1957) zmieniło lingwistykę równie mocno, jak prace Einsteina zmieniły fizykę – Chomsky wykazał, że język jest nie tylko społecznym tworem, ale przede wszystkim biologicznym fundamentem naszej natury.

Lingwistyka to jednak tylko część jego działalności. Od lat 60. XX wieku Chomsky aktywnie angażuje się w krytykę społeczną i polityczną. Stanął po stronie słabszych, potępiając amerykański imperializm, neoliberalizm oraz globalne nierówności ekonomiczne. Sprzeciwiał się wojnom w Wietnamie, Iraku i Afganistanie, ukazując hipokryzję zachodnich demokracji, które według niego używały retoryki praw człowieka do maskowania własnych interesów politycznych i gospodarczych.

Jego zdecydowane zaangażowanie w obronę wolności słowa, krytyka korupcji władzy oraz zadawanie trudnych pytań uczyniły z niego ikonę środowisk lewicowych. Sam Chomsky ostrożnie odnosi się do etykiet, określając siebie jako libertariańskiego socjalistę, zwolennika demokracji bezpośredniej, samoorganizacji społecznej i zdecydowanego przeciwnika wszelkich form autorytaryzmu.

Nawet po dziewięćdziesiątce Chomsky nadal pozostaje aktywny intelektualnie, będąc niewygodnym głosem dla władz, a jednocześnie inspiracją dla nowych pokoleń aktywistów. Bez względu na to, jak oceniamy jego poglądy, trudno zaprzeczyć, że od dekad zmusza świat do refleksji, motywując ludzi do stawiania czoła własnym słabościom i zachęcając do konsekwentnego dążenia do dobra oraz samorozwoju.

10 inspirujących cytatów Noama Chomsky’ego:

Jeśli z góry zakładasz brak nadziei, gwarantujesz jej nieobecność. Jeśli natomiast uznasz, że możliwe są zmiany, wzrasta szansa, że uda ci się uczynić świat lepszym. Decyzja należy do ciebie.

 

Jeśli naprawdę cenisz wolność słowa, musisz zaakceptować prawo do głoszenia poglądów, z którymi się nie zgadzasz. Goebbels czy Stalin popierali wolność wyrażania jedynie tych opinii, które im odpowiadały. Prawdziwa wolność słowa obejmuje także poglądy, których nie akceptujesz.

 

Optymizm to strategia na budowanie lepszego jutra. Jeśli nie uwierzysz, że przyszłość może być lepsza, nie podejmiesz wysiłku, by ją zmienić.

 

Nie powinniśmy gonić za bohaterami, lecz za wielkimi ideami.

 

Jak zostaje się aktywistą? W istocie nim nie zostajemy – po prostu zapominamy, że już nimi jesteśmy. Wszyscy rodzimy się z empatią, hojnością i poczuciem sprawiedliwości. W głębi serca wszyscy chcemy dzielić się pięknem, miłością i współpracować, budując świat oparty na solidarności, a nie egoizmie.

 

Idealna praca to taka, którą wykonywałbyś nawet bez wynagrodzenia – wynikająca z twoich pasji, zainteresowań i trosk.

 

Bycie naprawdę wykształconym polega na tym, by wiedzieć, jak szukać informacji, formułować ważne pytania, kwestionować przyjęte poglądy oraz samodzielnie szukać odpowiedzi. Istotniejsze od zgromadzonej wiedzy jest umiejętność zadawania pytań, samodzielnego działania oraz radzenia sobie z wyzwaniami świata.

 

Możliwe, a nawet bardzo prawdopodobne jest to, że o ludzkiej naturze i losie więcej dowiemy się z powieści niż z naukowej psychologii.

 

Czytanie książki to nie tylko przewracanie stron, ale myślenie nad treścią, odkrywanie fragmentów wartych ponownego przemyślenia oraz łączenie jej z szerszym kontekstem. Książka powinna być bodźcem do intelektualnej refleksji.

 

Najskuteczniejszym sposobem kontrolowania ludzi jest ograniczenie zakresu dopuszczalnych opinii przy jednoczesnym pozwalaniu na ożywione debaty wewnątrz tych granic. Ludzie mają wrażenie swobodnej wymiany myśli, podczas gdy ograniczenia systemu pozostają nienaruszone.