Naukowcy odkryli najmniejszego gada na świecie

Nowoodkryty gatunek kameleona, Brookesia nana, jest prawdopodobnie najmniejszym gadem na świecie, zwierzę mieści się wygodnie na opuszku palca.

Miniaturowy kameleon odkryty został w północnych regionach Madagaskaru. Na chwilę obecną udało się spotkać dwóch jego przedstawicieli, samca i samicę. Długość ciała tej drugiej wynosi 19 mm bez ogona i 29 mm z ogonem, ale co ciekawe w porównaniu z samcem i tak jest spora, bo jej partner mierzy dosłownie 13,55 mm bez ogona i 22 mm z ogonem, co czyni z niego najmniejszego gada na świecie, bijąc przy okazji poprzedniego rekordzistę – B. tuberculata – o jakieś… pół milimetra. Oczywiście naukowcy przeprowadzili najpierw odpowiednie testy, aby upewnić się, że mają do czynienia z dorosłymi osobnikami. Szybko okazało się, że samica osiągnęła dojrzałość, bo nosiła w sobie dwa jajeczka, a narządy płciowe samca również wyglądały na dobrze rozwinięte, wskazując na jego dojrzałość płciową.

Co ciekawe, jego narządy płciowe były zresztą jedyną częścią, która nie była mała, a przynajmniej w porównaniu z resztą, ponieważ stanowią ok. 20% całego ciała, co zdaniem naukowców jest jednak typowe, skoro do kopulowania dochodzi ze sporo większymi samicami. Na chwilę obecną badacze nie mają pojęcia, dlaczego gatunek jest taki mały – może mieć to związek z tzw. efektem wyspy, który zakłada, że zwierzęta żyjące w izolacji są mniejsze niż ich odpowiedniki żyjące gdzie indziej. Jednocześnie naukowcy podkreślają, że w tym przypadku nie powinno mieć to zastosowania, bo gatunek został znaleziony w górach kontynentalnego Madagaskaru.

Drzewo rodzinne również budzi zaś kolejne pytania.

– Najbliższym krewnym nowego kameleona nie jest charakteryzujący się podobną wielkością Brookesia micra, ale niemal dwa razy większy B. karchei, który występuje w tych samych górach. To pokazuje, że ta ekstremalna miniaturyzacja nastąpiła tylko u jednego gatunku, chociaż warunki miały takie same – tłumaczy autor badań, Jörn Köhler.

Naukowcy obstawiają, że środowisko naturalne tych gadów jest również bardzo niewielkie, być może o powierzchni kilku arów. To sprawia, że kameleony mogą być zagrożone wyginięciem.

– Niestety, środowisko naturalne nano-kameleona jest pod silnym naciskiem deforestacji, ale obszar ten ostatnio został oznaczony jako chronione, więc mamy nadzieję, że pozwoli to kameleonom przetrwać – dodaje inny z badaczy, Oliver Hawlitschek.

Źródło: Bavarian State Collection of Zoology