11-letni uchodźca został mistrzem szachowym USA

Historia tego chłopca przebija „Gambit królowej”. W 2019 r. 8-letni wówczas Tanitoluwa „Tani” Adewumi wygrał mistrzostwa stanu Nowy Jork, chłopiec trenował zaledwie przez rok. W tym czasie mieszkał ze swoją rodziną uchodźców w schronisku dla bezdomnych na Manhattanie.

Tanitoluwa „Tani” Adewumi — historia chłopca

Gdy Tanitoluwa rozważa kolejne posunięcie na szachownicy, jego celem jest wywieranie presji na przeciwniku. „Jestem agresywny, lubię atakować” – powiedział w rozmowie z CNN Sport 11-letni szachista.

Tanitoluwa „Tani” Adewumi urodził się w Nigerii trzeciego września 2010 r. Jego ojciec prowadził własną drukarnię, w której drukował podręczniki, ulotki i wszystko, czego życzyli sobie klienci.

Pewnego dnia w grudniu 2015 r. do sklepu weszło czterech mężczyzn. Chcieli zamówić 25 tys. plakatów. Adewumi nie wiedział jeszcze, że byli oni członkami terrorystycznej sieci Boko Haram. Późnym wieczorem Adewumi spojrzał na pendrive, który od nich otrzymał. Odkrył, że na ich plakacie widnieje napis po arabsku: „Zabić wszystkich chrześcijan. Śmierć zachodniej edukacji”.

Adewumi i jego rodzina byli chrześcijanami. Kiedy mężczyźni wrócili, aby odebrać swoje zamówienie, udał, że maszyny drukarskie są zepsute i zasugerował, aby poszli gdzie indziej. Mężczyźni mu nie uwierzyli, więc Adewumi udał, że odbiera telefon komórkowy i wymknął się tylnymi drzwiami. Niedługo potem musiał wyjechać w interesach, a mężczyźni pojawili się w jego domu. Grozili bronią jego małżonce, domagali się informacji, gdzie ukrywa się Adewumi.

Ucieczka z rodzinnego kraju

W czerwcu 2017 r. rodzinie udało się dotrzeć do Stanów Zjednoczonych, gdzie starali się o azyl religijny. Philip Falayi, pastor w Queens w Nowym Jorku, zapewnił im tymczasowe zakwaterowanie i skontaktował z nowojorskim Departamentem Usług dla Bezdomnych. Rodzina otrzymała miejsce w schronisku dla bezdomnych na Manhattanie. Ojciec chłopca znalazł pracę na zmywaku, zatrudnił się również jako kierowca Ubera. Matka chłopca, Oluwatoyin Kuburat Adewumi, otrzymała pracę jako sprzątaczka. Tanitoluwa został zapisany do szkoły podstawowej. Aby wesprzeć chłopca i jego rodzinę placówka zrezygnowała z opłat za edukację.

Szachy pokazał Taniemu jego starszy o siedem lat brat. Desina Austin, nauczył chłopca gry przy pomocy planszy domowej roboty i elementów wykonanych z plasteliny.

Tani podbija świat szachów

Chłopiec zafascynował się szachami i chciał dołączyć do klubu prowadzonego przez trenera Russella Makofsky’ego. Opłata w wysokości 330 dolarów, którą trzeba było uiścić, obejmowała nie tylko koszty prowadzenia klubu, ale także takie rzeczy jak wstępy na turnieje, podróże i zakwaterowanie. Niestety przekraczała możliwości finansowe rodziców Taniego. Kiedy matka Adewumiego poinformowała Makofsky’ego o sytuacji finansowej rodziny, ten zrzekł się opłaty.

Na początku 2018 r. Adewumi, który miał przypisany najniższy szacowany rating 105, zagrał w swoim pierwszym turnieju. Rok później zgromadził już siedem trofeów. Nauczyciele oraz trenerzy byli pod wrażeniem jego poświęcenia i ciężkiej pracy, a także postępu, jaki poczynił od czasu, gdy zaczynał jako nowicjusz.

Los Taniego i jego rodziny odwrócił się po tym jak w 2019 r. felietonista „New York Timesa” Nicholas Kristof naświetlił jego historię. Wielu czytelników zaoferowało pomoc. Założyli m.in. zbiórkę na GoFundMe. Zamiarem było zebranie 50 tys. dolarów — w ciągu zaledwie dziesięciu dni na rzecz chłopca wpłacono aż 254 tys. dolarów.

Dług wdzięczności wobec szachów

Dobroczyńcy oferowali nie tylko pomoc pieniężną, ale też zakwaterowanie, samochód, stypendia akademickie, książki szachowe i bezpłatną pomoc prawników imigracyjnych przy ich wniosku o azyl. Dzięki wsparciu Tani i jego rodzina wyprowadzili się ze schroniska dla bezdomnych do nowego domu z dwiema sypialniami.

„Jedna rodzina zapłaciła za roczny czynsz na Manhattanie, inna ofiarowała nowiutką Hondę, a klub szachowy Saint Louis w Missouri zaprosił rodzinę i trenerów, aby przyjechali i złożyli wizytę” — powiedział w rozmowie z CNN Sport ojciec Taniego, który znalazł pracę jako agent nieruchomości.

Rodzice chłopca odrzucili ofertę stypendium ze względu na lojalność wobec szkoły podstawowej chłopca. Jedną dziesiątą ofiarowanych pieniędzy przekazali kościołowi, który pomógł im po desperackiej ucieczce do Stanów. Resztę wpłacili na fundusz powierniczy nazwie Tanitoluwa Adewumi Foundation, by nieść pomoc innym dzieciom w podobnej sytuacji.

„Musimy się odwdzięczyć potrzebującym, wiemy, co trzeba zrobić — doświadczyliśmy wszystkiego” — dodał mężczyzna. “Dlatego właśnie włożyliśmy pieniądze w fundację, aby pomagać”.

Tani rywalizował w kolejnych turniejach, odnosząc coraz więcej sukcesów. Zanim skończył 11 lat, zdobył tytuł szachowego mistrza kraju. Został dwudziestą ósmą, najmłodszą osobą, która tego dokonała.

Plany młodego szachisty

Cudownie uzdolniony nastolatek chce zostać najmłodszym w historii arcymistrzem gry. Rekord należy obecnie do 12-letniego Abhimanyu Mishry, ale Nigeryjczyk nie zamierza się poddać — aby osiągnąć cel, poświęca na naukę wiele godzin dziennie. Po powrocie ze szkoły całkowicie poświęca się treningowi i ćwiczy siedem godzin każdego dnia. W dni wolne od zajęć spędza przy szachownicy nawet 10 godzin dziennie.

Historia Taniego przypomina tą z serialu „Gambit królowej” – fikcyjnej opowieści o osieroconej dziewczynie z Kentucky w latach 60., która w wieku kilkunastu lat zostaje mistrzynią szachów. Chłopiec oglądał serial i powiedział, że „zdecydowanie widział w nim siebie”.

„Szachy są dla mnie wszystkim, to moje życie” – powiedział Tani. „Dzięki temu doszliśmy do miejsca, w którym jesteśmy dzisiaj”.

Jednak wczesne doświadczenia nie były łatwe. Kiedy grał swój pierwszy turniej, przegrał wszystkie partie. „Oczywiście zajęło mi to trochę czasu” – zdradził. „Wierzę, że każdemu to trochę zajmuje”.

O prawa do ekranizacji historii Taniego walczyły trzy wytwórnie filmowe.  Zwyciężyła Paramount, która zrealizowała dokument biograficzny „My Name Is Tani”.