Student odszyfrował starożytny papirus, za co otrzymał 40 tys. dolarów nagrody

Luke Farritor, student z Nebraski, zdobył nagrodę w wysokości 40 tys. dol. (ok. 160 tys. zł) za rozszyfrowanie antycznego papirusu przysypanego w wyniku erupcji Wezuwiusza prawie 2000 lat temu. Mimo trudności 21-latek zastosował innowacyjne podejście, używając technologii uczenia maszynowego do odszyfrowania dokumentu.

Chociaż większość ludzi kojarzy wybuch Wezuwiusza ze zniszczeniem Pompejów, inne miejscowości także ucierpiały. Herkulanum, położone we Włoszech, zostało zniszczone przez błotne lawiny w 79 r. n.e. Zwiększona temperatura przyczyniła się do zamienienia papirusów w skamieniałe fragmenty węgla. Leżały one w takim stanie do 1752 r., kiedy mieszkańcy tego obszaru je odkryli, jednak każda próba ich przeczytania prowadziła do uszkodzenia.

Był potrzebny sposób na odczytanie papirusów bez ich rozwijania. Współczesna technologia przyniosła taką możliwość. Uniwersytet Kentucky zorganizował konkurs o nazwie Vesuvius Challenge, w którym uczestnicy mieli znaleźć metodę odczytu. Dla osoby, która odczytałaby co najmniej cztery fragmenty, przewidziano nagrodę 700 tys. dol. (ok. 3 mln zł). 21-letni student jako pierwszy osiągnął sukces, odczytując ponad 10 znaków z małego fragmentu papirusu i zdobywając za to 40 tys. dol.

Słowo „fioletowy” było jednym z pierwszych odszyfrowanych słów, co sugeruje, że mogło odnosić się do cennego w starożytnym Rzymie barwnika uzyskiwanego z morskich ślimaków.

Dzięki technologii AI i algorytmowi stworzonemu przez Luke’a papirusy były analizowane bez ich fizycznego rozwijania. Metoda ta była możliwa dzięki skanowaniu rentgenowskiemu, które „wirtualnie” rozwijało zwoje. Badacze mają nadzieję wykorzystać tę metodę do analizy innych trudno dostępnych tekstów, takich jak średniowieczne palimpsesty, które mogą ukrywać wcześniejsze, niewidoczne teksty.