Ukraińscy ekolodzy dokumentują niezwykłą odnowę przyrody po zniszczeniu tamy w Kachowce
Ukraińska Grupa Ochrony Przyrody (UNCG) ogłosiła niezwykłe wyniki badań dotyczących odrodzenia środowiska na terenie dawnego Zbiornika Kachowskiego, prawie dwa lata po jego zniszczeniu przez rosyjskie wojska w czerwcu 2023 roku. Naukowcy odnotowali pojawienie się 40 miliardów nowych drzew na obszarze po wyschniętym zbiorniku – niektóre z nich osiągnęły już pięć metrów wysokości.
– Atak na elektrownię wodną w Kachowce był najpoważniejszą katastrofą ekologiczną wojny rosyjsko-ukraińskiej. To nie był jedynie akt terroryzmu, ale też największy przypadek zniszczenia zbiornika wodnego w historii. Od tego momentu określenie „ekocyd” przestało być tylko retorycznym zabiegiem ekologów, a stało się szeroko uznawanym terminem na arenie międzynęarodowej – powiedział Ołeksij Wasiłuk, przewodniczący UNCG.
– Potrzeba będzie dziesiątek lat, by przywrócić różnorodność biologiczną na terenach zatopionych po wysadzeniu tamy. Tyle samo czasu zajmie odbudowa ekosystemu Morza Czarnego, którego przybrzeżne wody nagle zalało 14 kilometrów sześciennych silnie zanieczyszczonej słodkiej wody.
Zniszczenie tamy wywołało katastrofalną powódź, która zmiotła lokalne społeczności oraz siedliska przyrodnicze. Jednak w ciągu kolejnych miesięcy naukowcy zauważyli niezwykle szybki proces regeneracji przyrody. Początkowo pojedyncze sadzonki rozrosły się w największy las południowej Ukrainy, którego powierzchnia jest porównywalna z obszarem Luksemburga.
Kluczowe wnioski z badań
Szybka regeneracja przyrody
W ciągu niespełna dwóch lat dawny obszar zbiornika przekształcił się w gęsty, młody las.
Toksyczne dziedzictwo
Próbki gleby ujawniły wysokie stężenia metali ciężkich, takich jak arsen, ołów czy cynk, które zgromadziły się przez 70-letnie funkcjonowanie zbiornika.
Historyczna odnowa
Odzyskiwany ekosystem przypomina historyczne obszary Wielkiego Ługu, które istniały przed utworzeniem zbiornika w 1956 roku.
Znaczenie globalne
Jest to jedno z największych na świecie naturalnych wydarzeń typu rewilding (czyli pozostawienie bez ingerencji człowieka jak najwięcej rozległych dzikich przestrzeni, aby naturalne procesy ponownie mogły tworzyć zróżnicowane krajobrazy, zniszczone ekosystemy mogły się regenerować, a mocno zmienione tereny były renaturyzowane), które otwiera nieznane dotąd możliwości badawcze.
– Ta dramatyczna katastrofa stworzyła przypadkowo niezwykłe laboratorium przyrodnicze, umożliwiające lepsze zrozumienie ekologicznej odporności i regeneracji – mówi dr Paul Salaman, prezes Conservation Allies.
– Choć nie wolno bagatelizować ogromu ludzkich i środowiskowych strat, szybka przemiana krajobrazu daje cenne wskazówki dla ochrony przyrody na całym świecie.
UNCG opublikowała już dwie książki prezentujące wyniki badań oraz scenariusze dalszej odnowy, opowiadając się za pozostawieniem obszaru do naturalnej regeneracji, zamiast odbudowywania zbiornika.
Organizacja kontynuuje monitorowanie tych zmian, jednocześnie postulując ochronę tego wyjątkowego obszoru, co może ustanowić światowy wzorzec dla wielkoskalowych projektów odbudowy ekosystemów.
O Ukraińskiej Grupie Ochrony Przyrody (UNCG)
Ukraińska Grupa Ochrony Przyrody prowadzi badania oraz działania na rzecz ochrony i odbudowy różnorodności biologicznej w Ukrainie, kontynuując swoją misję mimo trwającej wojny.
Źródło: newswire.com
