Ludzie o podobnych osobowościach mają według nas podobne twarze
Ludzie, których charakteryzuje podobna osobowość i styl bycia, wydają nam się podobni do siebie — ich twarze wydają nam się podobne. Wiedza o osobowości danej osoby może zatem mieć znaczenie w postrzeganiu jej twarzy — czytamy na łamach czasopisma Cognition.
Umiejętność rozpoznawania twarzy jest niezbędna dla naszego prawidłowego funkcjonowania społecznego — dzięki temu wiemy, kogo znamy i rozpoznajemy naszego znajomego z pracy, lub też potrafimy wskazać kuzyna, oglądając zdjęcia. „Nasza twarz jest wyrazem naszych myśli, uczuć i intencji” – mówi Jonathan Freeman, profesor na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Nowojorskiego w Stanach Zjednoczonych, starszy autor publikacji. „Ale jeśli postrzeganie twarzy innych osób jest zniekształcane przez ich osobowość, jak to wynika z naszych badań, może to mieć znaczenie w naszych relacjach z innymi” – dodaje.
Aby lepiej zrozumieć, w jaki sposób nasze postrzeganie i uprzedzenia mogą zniekształcać postrzeganie i rozpoznawanie twarzy innych osób, naukowcy przeprowadzili serię eksperymentów skupiających się na analizowaniu twarzy znanych osób — Justina Biebera, Władimira Putina, Johna Travolty, George’a W. Busha i Ryana Goslinga — wśród wielu innych ludzi, którzy nie byli osobami znanymi.
Autorzy badania wykazali, że gdy uczestnik eksperymentu uważał, że dwie osoby są podobne do siebie pod względem osobowości, ich twarze również były postrzegane jako bardziej podobne do siebie.
Aby upewnić się co do uzyskanych wyników, badacze postanowili sprawdzić, czy efekt ten pojawia się również w przypadku analizowania osób, których badani wcześniej nie znali, nawet z telewizji. W tym celu przedstawili badanym zdjęcia nieznajomych mężczyzn. Podobnie jak wcześniej, jeśli uczestnicy dowiedzieli się, że osobowości przedstawianych osób były podobne, również ich twarze postrzegano jako wizualnie bardziej podobne do siebie.
„Nasze odkrycia pokazują, że postrzeganie tożsamości twarzy jest napędzane nie tylko rysami, takimi jak oczy czy kształt ust. Jest również zniekształcone przez wiedzę społeczną, jaką posiadamy o innych — przypisujemy wtedy ludziom cechy, które wyobrażamy sobie, że je mają, nawet jeśli ich faktycznie nie ma” — tłumaczą badacze.
Autorzy twierdzą, że ich odkrycia dostarczają naukowego zrozumienia, w jaki sposób w naszym mózgu przebiega proces rozpoznawania twarzy, sugerując, że nie tylko wizualne wskazówki, ale także wcześniejsza wiedza społeczna odgrywają aktywną rolę w postrzeganiu twarzy innych osób.
Tekst: Agnieszka Niewińska-Lewicka, naukawpolsce.pl