Nowa broń przeciwko boreliozie? Powstaje tabletka przeciw kleszczom dla ludzi
Jeśli masz psa lub kota, prawdopodobnie przynajmniej raz podawałeś swojemu zwierzęciu tabletkę przeciwko kleszczom. A co, gdybyś mógł zażyć podobną tabletkę, by ochronić się przed boreliozą?
Tarsus Pharmaceuticals pracuje nad taką tabletką dla ludzi, która mogłaby zapewnić ochronę przed chorobą przenoszoną przez kleszcze przez kilka tygodni. W lutym firma biotechnologiczna z Irvine w Kalifornii ogłosiła wyniki wstępnego badania, pokazujące, że 24 godziny po zażyciu leku może on zabijać kleszcze na ludziach, a efekty utrzymują się do 30 dni.
„Naszą wizją jest coś, co chroniłoby cię, zanim kleszcz w ogóle cię ugryzie” – mówi Bobby Azamian, CEO Tarsus.
Borelioza jest szybko rosnącym problemem. Chorobę powoduje bakteria Borrelia burgdorferi, przenoszona na ludzi przez ugryzienie zakażonego kleszcza. W większości przypadków kleszcz musi być przyczepiony około 36 do 48 godzin, zanim bakteria zostanie przekazana. Objawy zakażenia to gorączka, ból głowy, zmęczenie i charakterystyczna wysypka na skórze.
Nie istnieje szczepionka przeciwko boreliozie, obecne metody zapobiegania obejmują stosowanie środków odstraszających owady, takich jak DEET i permetryna, oraz noszenie zamkniętych butów, długich spodni i długich rękawów w obszarze gdzie występują kleszcze.
„Pomimo zaleceń dotyczących sprawdzania ciała pod kątem kleszczy, stosowania DEET i nasączania ubrań permetryną, obserwujemy wzrost przypadków chorób przenoszonych przez kleszcze” – mówi Paul Auwaerter, profesor medycyny na Johns Hopkins University School of Medicine, który bada boreliozę.
Bardziej skuteczna strategia leczenia byłaby mile widziana, zwłaszcza że borelioza często może powodować poważne problemy zdrowotne. Antybiotyki są zwykle skuteczne, gdy są przyjmowane we wczesnym stadium, chociaż około 5 do 10 procent pacjentów może odczuwać długotrwałe objawy przez tygodnie lub miesiące. Jeśli nie jest leczona, infekcja może rozprzestrzenić się na stawy i powodować zapalenie stawów. Może również zakorzenić się w sercu i układzie nerwowym, powodując przewlekłe zmęczenie, problemy z pamięcią, drętwienie lub osłabienie.
Eksperymentalna tabletka na kleszcze
Eksperymentalna tabletka testowana przez Tarsus Pharmaceuticals to formuła lotilaneru, leku, który paraliżuje i zabija pasożyty, zakłócając sposób przekazywania sygnałów między ich komórkami nerwowymi. Lotilaner jest już zatwierdzony jako lek weterynaryjny pod marką Credelio do zwalczania pcheł i kleszczy u psów i kotów.
„Nasze zwierzęta mają lepsze opcje niż my, jeśli chodzi o zapobieganie kleszczom” – mówi Linden Hu, profesor immunologii na Tufts Medical School, który prowadził badanie Tarsus.
„Istnieje wiele leków i szczepionek dostępnych dla psów i kotów, ale dla nas ludzi nic nie ma” – dodaje.
Tarsus początkowo opracował lotilaner do użytku dla ludzi jako krople do oczu, w leczeniu zapalenia powiek, spowodowanego przez mikroskopijne roztocza. Ten lek, Xdemvy, został zatwierdzony przez US Food and Drug Administration w lipcu 2023 roku. Substancja ta zabija roztocza obecne na powiekach. Azamian i jego zespół mieli pomysł, aby przetestować go przeciwko kleszczom u ludzi. Doustna wersja leku dostaje się do krwiobiegu i jest przekazywana kleszczowi, gdy gryzie i zaczyna ssać krew.
W badaniu fazy II 31 zdrowych dorosłych przyjęło niską lub wysoką dawkę tabletki Tarsus, albo placebo. Następnie badacze umieścili sterylne kleszcze na ramionach uczestników i po 24 godzinach zmierzyli, ile z nich zginęło. Obserwowali także śmierć kleszczy 30 dni po jednorazowej dawce tabletki.
W pierwszym dniu 97 procent kleszczy w grupie z wysoką dawką i 92 procent w grupie z niską dawką zginęło, podczas gdy tylko 5 procent kleszczy nie przetrwał w grupie placebo. Miesiąc później obie dawki tabletki zabijały około 90 procent kleszczy. Firma nie zgłosiła żadnych poważnych niepożądanych zdarzeń związanych z tabletką, a żaden z uczestników nie wycofał się z powodu skutków ubocznych.
„Podsumowując, lek zabijał kleszcze naprawdę szybko” – mówi Hu. „I efekt utrzymywał się przez długi czas”.
Fakt, że lek działa na kleszcze, oznacza, że może on chronić również przed innymi chorobami przenoszonymi przez te pasożyty, w tym babeszjozę i anaplazmozę.
Azamian wyobraża sobie, że ludzie mogliby przyjmować tabletkę przed wyjściem na leśną wędrówkę, kemping lub po prostu wychodząc na zewnątrz w obszarze zakażonym kleszczami.
„Istnieje grupa osób, które naprawdę mają trwałe objawy po boreliozie,” mówi Auwaerter, „więc zapobieganie temu byłoby niesamowitą szansą”.
Źródło: ir.tarsusrx.com, wired.com
