Na Litwie po 25 latach starań przywrócono język polski na maturze
We wtorek, 778 licealistów z polskich szkół na Litwie przystąpiło do egzaminu maturalnego z języka ojczystego i literatury, który został przywrócony po 25 latach starań — poinformowała Krystyna Dzierżyńska, prezes Stowarzyszenia Szkół Polskich na Litwie Macierz Szkolna.
Egzamin z języka polskiego ma status egzaminu państwowego, co oznacza, że uzyskane oceny będą brane pod uwagę podczas rekrutacji na uczelnie wyższe.
Przez ostatnie 25 lat maturzyści z polskich szkół zdawali egzamin z języka ojczystego tylko na poziomie szkolnym, a jego ocena nie była uwzględniana przy rekrutacji na litewskie uczelnie, nawet na polonistykę.
„Dzień 18 czerwca jest dla nas dniem historycznym. Po cierpliwym i dociekliwym ćwierćwieczu wreszcie się udało przywrócić egzamin z języka ojczystego w naszych szkołach na należyty poziom” – powiedziała Dzierżyńska.
W 1998 roku decyzją ówczesnego ministra oświaty Litwy ranga matury z języka ojczystego w szkołach mniejszości narodowych została obniżona do nieobowiązkowego egzaminu szkolnego. Decyzja ta spotkała się z oburzeniem polskiej społeczności, która zebrała wtedy 25 tysięcy podpisów pod apelem o przywrócenie egzaminu. Zorganizowano również protest, ale postulat nie został spełniony.
Dzierżyńska podkreśla, że możliwość korzystania z podręczników z Polski oraz przywrócenie egzaminu maturalnego podniesie poziom nauczania języka polskiego, który przez ostatnie lata był marginalizowany.
Przez kolejne lata Polacy podnosili kwestię egzaminu maturalnego z języka ojczystego na wszystkich spotkaniach dotyczących oświaty na Litwie oraz w rozmowach polsko-litewskich.
Postęp nastąpił, gdy w 2019 roku ministrowie oświaty Litwy i Polski podpisali deklarację dotyczącą edukacji mniejszości narodowych, która zakładała m.in. analizę możliwości wprowadzenia egzaminu z języka polskiego na poziomie państwowym na Litwie oraz uwzględniania wyników egzaminu przy rekrutacji na uczelnie. Rok później podpisano harmonogram wdrożenia tego projektu.
Dzierżyńska zaznacza, że ważnym krokiem była również zgoda Wilna na sprowadzenie podręczników do nauczania języka polskiego z Polski w 2019 roku.
„Dotychczasowe nasze podręczniki, wydane przed 20 laty, były moralnie przestarzałe i fizycznie sfatygowane. Sprowadzenie podręczników z Polski było bardzo wydatną pomocą przy przygotowywaniu się do egzaminu maturalnego” – dodaje.
W tym roku polscy maturzyści musieli napisać rozprawkę na jeden z trzech tematów: „Indywidualizm – przejaw wielkości człowieka czy wyraz pychy?”, „O jakich ważnych dla człowieka wartościach rozważają twórcy w dramatach?” oraz „Interpretacja wiersza Zbigniewa Herberta – Przesłanie Pana Cogito”. Wyniki egzaminu zostaną ogłoszone 12 lipca.
Na Litwie działa około 70 szkół z polskim językiem nauczania, do których uczęszcza ponad 12 tysięcy uczniów.