Bezpieczny dla zdrowia konserwant żywności niszczy komórki raka i suberbakterie
Nizyna jest związkiem o działaniu antybakteryjnym. Wytwarzają ją bakterie kwasu mlekowego (Lactococcus lactis) w procesie fermentacji produktów mlecznych. Nie jest stosowana jako lek, ale dodaje się ją do produktów spożywczych jako konserwant (E234) – zwłaszcza przy produkcji serów, ponieważ zapobiega rozwojowi bakterii masłowych, które powodują psucie się pasteryzowanego mleka i serów dojrzewających. Poza tym nizyna jest czasem dodawana do kremów i środków odkażających stosowanych w leczeniu zapalenia wymienia u krów.
Dotychczasowe wyniki doświadczeń zespołu dr Kapili nad przeciwnowotworowymi własnościami nizyny są bardzo obiecujące. W najnowszych badaniach wysoce oczyszczona nizyna miała niemal dwukrotnie wyższą skuteczność w zwalczaniu raka. U gryzoni, którym podawano koktajl mleczny z tą substancją, po dziewięciu tygodniach guzy skurczyły się o 70-80 proc. Dzięki temu zwierzęta przeżywały dłużej.
We wcześniejszych badaniach, które prowadzono z mniejszymi dawkami nizyny, naukowcy zaobserwowali, że związek ten działa m.in. poprzez aktywację białka CHAC1, które pobudza procesy samobójczej śmierci (apoptozy) w komórkach nowotworu.
Ich zdaniem najnowsze odkrycie jest bardzo obiecujące, ponieważ skuteczność leczenia raka od lat nie uległa poprawie. Poza tym, nizyna jest od lat bezpiecznie stosowana u ludzi, co znacznie ułatwi szybkie wdrożenie jej do praktyki medycznej, w razie gdyby dalsze badania potwierdziły jej przeciwnowotworową skuteczność u pacjentów.
Inne doświadczenia zespołu kierowanego przez dr Kapilę wykazały ponadto, że związek ten daje dobre efekty w zwalczaniu bakterii opornych na znane antybiotyki. Chodzi o gronkowca złocistego opornego na metycylinę (MRSA), który wywołuje trudno gojące się infekcje skóry, układu oddechowego, mięśni i żył. Nizyna skutecznie niszczy m.in. biofilm, czyli złożoną strukturę tworzoną przez bakterie, która jest szczególnie oporna na działanie antybiotyków. Odkrycie to jest cenne, gdyż w ostatnich latach pojawia się coraz więcej bakteryjnych szczepów opornych na antybiotyki. Poza tym dotychczas nie było żadnych doniesień na temat wykształcenia się oporności na nizynę.
Czytaj więcej na naukawpolsce.pap.pl