Jak psy widzą świat? Wyjaśniają to badania węgierskich naukowców

Kiedy wskazujemy na jakiś przedmiot, dzieci koncentrują się na nim, natomiast psy zazwyczaj interpretują ten gest jako wskazówkę dotyczącą kierunku, jak informują badacze z Uniwersytetu Loránda Eötvösa w Budapeszcie. Okazuje się, że ta różnica może wynikać nie tylko z percepcji wzrokowej psów, ale także z ich sposobu myślenia. U „inteligentniejszych” ras zarówno wygląd obiektu, jak i jego lokalizacja mają równie duże znaczenie, co sugeruje podobieństwo w przetwarzaniu informacji do tego, jakie zachodzi u ludzi.

Zjawisko to nazywa się tendencyjnością przestrzenną. Jest to błąd poznawczy, który polega na interpretowaniu informacji w kontekście przestrzeni i lokalizacji, a nie konkretnego obiektu.

— Zaobserwowano to w reakcjach psów i dzieci na gesty wskazujące położenie przedmiotu. Dzieci już od wczesnych etapów życia traktują te gesty jako wskazanie na obiekt, podczas gdy psy interpretują je jako kierunek. Oznacza to, że znaczenie gestu jest inne dla dzieci i psów, bez względu na intencje osoby wskazującej — wyjaśnia współautor badania, Ivaylo Iotchev, publikując wyniki w czasopiśmie „Ethology”.

Co to jest tendencyjność przestrzenna?

Tendencyjność przestrzenna była wcześniej zauważona w różnych testach behawioralnych, jednak nie została dogłębnie zbadana. Teraz stanowi okazję do lepszego zrozumienia myślenia psów.

— Poprzednie badania nie wyjaśniły, czy psy zachowują się tak ze względu na ograniczenia wzrokowe, czy z powodu większej wagi parametrów przestrzennych w porównaniu do konkretnych obiektów — wyjaśnia Iotchev.

On i jego zespół badań przeprowadzili dwa testy behawioralne z udziałem 82 psów. W pierwszym, psy uczyły się w maksymalnie 50 próbach, czy smakołyk zawsze znajduje się po prawej czy lewej stronie talerza. W drugim, użyto dwóch rodzajów talerzy — białego okrągłego i czarnego kwadratowego — i jedzenie podawano zawsze na tym samym talerzu, ale w losowej kolejności. Mierzono, jak szybko psy identyfikowały właściwy talerz.

Wyniki wykazały, że psy szybciej uczyły się lokalizacji przysmaku niż jego cech fizycznych, sugerując, że lepiej przyswajają informacje o miejscu niż o charakterystyce obiektu.

Aby zrozumieć, czy błąd przestrzenny jest związany ze zmysłami, poznaniem czy oboma, badacze zbadali różnice między zdolnościami wizualnymi i poznawczymi psów, mierząc między innymi wielkość głowy, co jest skorelowane z ostrością wzroku.

„Zdolności wzrokowe różnych ras psów różnią się, co jest związane z kształtem głowy. Psy o krótszym pysku mają ostrzejszy wzrok, bardziej zbliżony do ludzkiego, dzięki budowie siatkówki” — zauważają autorzy badania.

Zdolności poznawcze psów były oceniane przez serię testów pamięciowych i koncentracji. Zauważono, że psy o lepszym wzroku wykazywały mniejszą tendencyjność przestrzenną.

Inteligencja psów

Kolejna część badania skupiła się na związku między tendencyjnością przestrzenną a inteligencją psów. Wiadomo, że u dzieci inteligencja (związana z wiekiem) wpływa na zmniejszenie tendencyjności, więc założono podobny mechanizm u psów.

Inteligencję oceniano na podstawie zdolności do rozwiązywania skomplikowanych zadań.

Badanie wykazało, że u inteligentniejszych psów tendencyjność przestrzenna była mniejsza, podobnie jak u tych z lepszym wzrokiem.

— To wskazuje, że tendencyjność przestrzenna u psów nie jest tylko kwestią sensoryczną, ale także odgrywa kluczową rolę w ich sposobie myślenia. 'Mądrzejsze’ psy lepiej radzą sobie w trudnych sytuacjach i potrafią przełamywać swoje uprzedzenia — podsumowuje dr Iotchev.

Źródło: onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/eth.13423