DNA z kłów słoni pomaga łapać kłusowników. Naukowcy opracowali pionierską metodę

Szacuje się, że w Afryce żyje ok. 350 tys. słoni, ale rocznie ok. 10-15 tys. osobników pada ofiarą kłusownictwa. Przy takiej skali zabijanych nielegalnie słoni zwierzęta te niedługo całkowicie znikną z kontynentu – z wyłączeniem kilku niewielkich, szczelnie chronionych stref – wskazują prognozy. Jest jednak światełko w tunelu…

Statystyki z ostatnich lat są jednak optymistyczne i pokazują, że od 2011 roku  mniej słoni padało ofiarą kłusowników. Te optymistyczne wiadomości  zawdzięczamy pewnej bazie danych, nad którą od 15 lat pracuje Samuel Wasser. To detektyw tropiący największe światowe zorganizowane grupy przestępcze odpowiedzialne za handel nielegalnymi częściami dzikich zwierząt, m.in. kością słoniową.

To dzięki niemu 3 listopada 2021 roku aresztowano dwóch mężczyzn z Demokratycznej Republiki Konga po tym, jak usiłowali przemycić na teren USA ponad 20 kg kości słoniowej. Mężczyźni zostali postawieni w stan oskarżenia i stanęli przed sądem.

Baza danych tworzona przez Wassera zawiera związki pokrewieństwa między zabitymi zwierzętami i łączy je z punktami na mapie. W ten sposób władze wykorzystują ją nie tylko do zatrzymywania kłusowników, ale także do identyfikowania geograficznych punktów przerzutowych, przez które działa zorganizowana przestępczość. Jest to o tyle ważne, że pobranie próbek DNA z jednego słoniowego kła nie ujawni niczego, co pomogłoby władzom czy strażnikom przyrody powstrzymać kłusownictwo słoni. Kość słoniowa jest często mieszana, co oznacza, że prawy i lewy kieł jednego słonia mogą być oddzielone od siebie o tysiące mil i setki dni.

Kierując Centrum Kryminalistyki Środowiska Naturalnego (Center for Environmental Forensic Science) na Uniwersytecie w Waszyngtonie, Wasser jest pionierem specjalnej metody łączenia ze sobą skonfiskowanej przez władze kości słoniowej i miejsca jej pochodzenia w Afryce.

Poprzez pobranie próbki DNA ze skonfiskowanej kości słoniowej, w bazie danych można znaleźć nawet bardzo dalekie  pokrewieństwo, aby uzyskać informację o tym, gdzie żyły zwierzęta i ich rodziny oraz gdzie były przemycane.

System dostarcza danych identyfikacyjnych rodzin, ich szlaki migracyjne, lokalizacje parków narodowych, lotnisk, portów wysyłkowych, krajów tranzytowych, narodowości aresztowanych i metody przemytu. Te oraz wiele innych informacji, pomagają władzom odpowiedzialnym za ochronę przyrody uzyskać metody, jakimi posługują się kłusownicy i ich wspólnicy.

Konfiskata dziewięciu ton kości słoniowej w Singapurze w roku 2019 pozwoliła Wasserowi wprowadzić dziesiątki indywidualnych genotypów do swojej bazy danych i stworzyć drzewo genealogiczne 40 rodzinnych dopasowań. Uzyskano także informację o tym, kto został aresztowany w powiązaniu z nimi, i dostarczono władzom wskazówek do wykorzystania w dalszych aresztowaniach lub dowodów w celu podniesienia skuteczności wyłapywania kłusowników, a w konsekwencji stawiania ich przed sądem.

 

 

O innych, skutecznych metodach walki z kłusownictwem pisaliśmy też TU. 

Źródło: Good News Network i Conservation Biology

Opracowanie i tłumaczenie: Agata Pałach, autorka bloga Nigdy za późno