Zdaniem specjalistów, od stycznia 2024 r. mamy w Polsce nową erę w leczeniu chorób siatkówki

Zdaniem specjalistów, od początku tego roku w Polsce rozpoczęła się nowa era w zakresie leczenia chorób siatkówki. To za sprawą wprowadzenia do refundacji nowych medykamentów, które nie tylko chronią osoby cierpiące na te schorzenia przed utratą wzroku, ale również wymagają znacznie rzadszego stosowania niż dotychczasowe preparaty.

W styczniu 2024 roku, w ramach programu lekowego (B.70), dla osób z chorobami siatkówki, zastosowano dwa innowacyjne leki: brolucizumab w leczeniu cukrzycowego obrzęku plamki (DME) oraz farycymab w terapii wysiękowej postaci zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem (AMD) i DME. Te schorzenia znacząco wpływają na pogorszenie jakości widzenia i życia pacjentów, mogąc również prowadzić do ślepoty.

„To przełomowy moment. (…) Celem jest leczenie największej liczby pacjentów, aby zapobiec utracie wzroku i jednocześnie umożliwić im rzadsze wizyty w ośrodkach medycznych na podanie leku. Nowe metody terapii oferują taką możliwość” – wyjaśnił prof. Marek Rękas, krajowy konsultant w dziedzinie okulistyki.

Prof. Rękas podkreślił, że przy zastosowaniu brolizumabu można wydłużyć przerwy między dawkami nawet do czterech miesięcy. „Natomiast przy farycymabie, możliwe jest przedłużenie czasu między dawkami do czterech miesięcy u nawet 60% pacjentów; taka jest jego efektywność. To znacząca zmiana” – ocenił ekspert.

Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD) oraz cukrzycowy obrzęk plamki (DME) są uznawane za najpowszechniejsze choroby siatkówki, które nieleczone mogą skutkować utratą wzroku. W terapii AMD (najcięższej wysiękowej postaci AMD) oraz DME stosowane są te same leki. Leki te są podawane jako iniekcje do ciała szklistego oka. Początkowo, przez pierwsze 3-5 miesięcy, iniekcje są aplikowane co 4 tygodnie, a następnie częstotliwość jest dostosowywana do rodzaju choroby, efektywności leczenia i wybranego medykamentu.

„Bez leczenia, wysiękowe AMD bardzo szybko prowadzi do utraty wzroku, często w ciągu zaledwie kilku miesięcy. Jesteśmy zachwyceni, że w programie lekowym znajdują się medykamenty, które spowalniają lub nawet zatrzymują ten proces chorobowy. Znam pacjentów, którzy dzięki tym lekom nadal widzą, czytają i prowadzą normalne życie” – stwierdziła Małgorzata Pacholec, prezes Stowarzyszenia Retina AMD Polska.

Według szacunków stowarzyszenia, w Polsce żyje około 140 tysięcy osób z wysiękową postacią AMD, a co roku liczba ta zwiększa się o około 14 tysięcy nowych przypadków, co jest związane ze starzeniem się populacji.

Cukrzycowy obrzęk plamki (DME) powstaje na skutek wycieku płynu z uszkodzonych przez cukrzycę małych naczyń w siatkówce i naczyniówce, gromadzącego się w plamce. Osoby z DME często są młode i aktywne zawodowo, z czego 40% ma mniej niż 45 lat.

Farycymab to pierwsze bispecyficzne przeciwciało, które blokuje dwa szlaki biochemiczne – VEGF i angiopoetynę typu 2. Dzięki możliwości wydłużenia odstępów między dawkami tego leku, liczba wizyt u specjalisty może być znacznie ograniczona, co poprawia komfort życia pacjenta i zmniejsza kolejki do okulistów. Otwiera to drogę do leczenia większej liczby osób.

„Wzrok jest naszym najważniejszym zmysłem, a wielu pacjentów z cukrzycą do tej pory traciło go w wyniku powikłań siatkówkowych. (…) Dłuższe przerwy między iniekcjami to większa wygoda zarówno dla pacjentów, jak i lekarzy” – zauważyła Anna Śliwińska z Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków.

Jak zaznaczył prof. Rękas, istotne jest również to, że okuliści mogą przepisywać pacjentom z cukrzycą refundowane systemy do monitorowania poziomu cukru metodą skanowania. „Pozwala to okuliście szybko ocenić, jak dobrze kontrolowana jest cukrzyca u pacjenta i w razie potrzeby wcześniej skierować go do programu leczenia DME, bez konieczności odsyłania do diabetologa” – podkreślił konsultant. Jego zdaniem to ułatwi wczesne wykrywanie i leczenie DME.