Eksperci z PAN wzywają do ochrony bioróżnorodności lasów i ograniczenia wycinki drzew
Specjaliści z Polskiej Akademii Nauk podkreślają, że priorytetem powinna być ochrona różnorodności biologicznej w lasach, a nie koncentracja na ich produktywności. Apelują również o stworzenie nowej strategii zarządzania lasami, rekomendując szybkie ograniczenie wycinki drzew w obszarach o szczególnym znaczeniu ekologicznym i przyrodniczym.
W przesłanym PAP oświadczeniu dotyczącym wpływu zmian klimatu na lasy i odwrotnie, członkowie Komitetu Problemowego ds. Kryzysu Klimatycznego przy Prezydium PAN podkreślają, że lasy są zarówno ofiarami, jak i kluczowymi sojusznikami w walce ze zmianami klimatu. Podkreślają, że lasy mają istotną rolę w utrzymaniu równowagi środowiskowej, przeciwdziałając antropogenicznym zmianom klimatu i łagodząc ich efekty. Eksperci z PAN zaznaczają, że potrzebne są pilne działania na rzecz ochrony lasów w Polsce, wymagające współpracy różnych grup i ekspertów.
Komitet Problemowy ds. Kryzysu Klimatycznego wzywa do stworzenia nowej polityki leśnej, opartej na dialogu społecznym i wiedzy naukowej, łączącej potrzeby różnych grup społecznych. Naukowcy z tego komitetu wskazują na konieczność zwiększenia zdolności polskich lasów do magazynowania węgla i wody oraz adaptacji do zmieniających się warunków klimatycznych, wskazując na natychmiastową potrzebę działań, by zapobiec nieodwracalnym stratom.
Proponują natychmiastowe zmniejszenie lub zakończenie wycinki drzew, zwłaszcza liściastych, w obszarach chronionych i ich sąsiedztwie, na terenach górskich, w dolinach rzek i w miejscach o szczególnej wartości przyrodniczej. Zalecają również moratorium na wycinkę starych drzew i starodrzewów, ochronę i rekonstrukcję mokradeł leśnych oraz innych naturalnych form retencji wody.
Naukowcy zalecają zwiększenie zalesionych obszarów i naturalnej retencji wody w lasach poprzez działania ekohydrologiczne i wykorzystanie rozwiązań opartych na przyrodzie. Podkreślają potrzebę podejścia ekosystemowego w zarządzaniu lasami naturalnymi, uwzględniającego role zwierząt, grzybów i innych roślin w procesach ekosystemowych.
W kontekście wpływu zmian klimatu na lasy eksperci zwracają uwagę na ich funkcje zaopatrzeniowe, w tym dostarczanie drewna. Podkreślają, że sektor leśny jest istotny dla gospodarki, a zmiany klimatu mogą utrudniać dostęp do surowca. Sugerują strategie łagodzące brak surowca, takie jak poprawa recyklingu papieru i drewna, zmianę sprzedaży drewna przez Lasy Państwowe i ograniczenie eksportu drewna.
Naukowcy zalecają również, by nowa polityka leśna uwzględniała plan adaptacji lasów do zmian klimatu, opracowany w dialogu społecznym. Podkreślają rolę Skarbu Państwa w efektywnej ochronie lasów przed zmianami klimatu, zachęcając do procesu decyzyjnego z udziałem wszystkich grup interesariuszy i naukowców.
Zwracają uwagę na konieczność zwrócenia większej uwagi na lasy prywatne, stanowiące znaczną część polskich lasów. Wzywają do wprowadzenia działań wspierających ochronę i przebudowę lasów prywatnych, w tym szkoleń dla właścicieli lasów na temat zarządzania w kontekście zmian klimatu. Pełna treść komunikatu dostępna jest na stronie internetowej.
