7-letnia Ala otrzymała nowe serce z Czech, dzięki lekarzom z Zabrza

Ekipa z Zabrzańskiego Centrum Kardiologii Śląskiego przeprowadziła kolejną operację przeszczepienia serca, które pochodziło spoza Polski. To pierwsze tego typu przedsięwzięcie na niepełnoletnim pacjencie. Ala, siedmioletnia dziewczynka z województwa kujawsko-pomorskiego, jest obecnie w trakcie rehabilitacji. Mimo że z powodu poważnej kardiomiopatii restrykcyjnej oraz nadciśnienia płucnego kilka miesięcy temu miała trudności z samodzielnym poruszaniem się, obecnie marzy o swoim pierwszym rowerze.

Nowe serce z Czech dla 7-letniej Ali

7-letnia obecnie Alicja zachorowało w wieku dwóch lat. Jej problemy zdrowotne rozpoczęły się po zapaleniu oskrzeli, co doprowadziło do diagnozy ciężkiej kardiomiopatii restrykcyjnej. Nadciśnienie płucne, które pojawiło się jako dodatkowe powikłanie, początkowo wykluczało ją z listy oczekujących na transplantację serca. W tym kontekście niezbędny był jednoczesny przeszczep serca i płuc.

Dr Szymon Pawlak, kardiochirurg i transplantolog, a także koordynator Oddziału Kardiochirurgii, Transplantacji Serca i Mechanicznego Wspomagania Krążenia u Dzieci w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu, podkreśla, że znalezienie odpowiedniego dawcy obu organów dla Alicji było prawie niemożliwe ze względu na niedobór masy ciała i niski wzrost dziewczynki. W 2021 roku specjaliści z Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku zaimplementowali regulator przepływu przedsionkowego (AFR) u pacjentki, co pozwoliło zredukować nadciśnienie płucne do poziomu, który graniczył z akceptowalnym dla przeprowadzenia samej transplantacji serca.

W marcu 2023 roku Alicja została dopuszczona do przeszczepienia serca. Po dwóch miesiącach, udało się znaleźć właściwego dawcę w Czechach.

— Telefon zadzwonił dzień przed dniem matki. Akurat jechałam z córkami na babskie zakupy. Po odebraniu telefonu, ręce trzęsły się na kierownicy. Trzeba było zawrócić i szybko zebrać się do Zabrza. Ala od początku wiedziała, na co choruje, wiedziała też, że czeka na nowe serce — opowiada pani Tatiana, mama Alicji, cytowana przez portal wkatowicach.eu.

Operację przeszczepienia serca przeprowadził zespół pod kierownictwem docenta Tomasza Hrapkowicza. Złożoność operacji wynikała z ogólnego stanu zdrowia dziewczynki, który było podupadłe na skutek choroby. Alicja obecnie przechodzi proces rehabilitacji pod czujnym okiem lekarzy i terapeutów z Oddziału Kardiochirurgii Dziecięcej.

— Każdego dnia widzimy różnicę. Widzę, jak nabiera ciała, jak ma coraz więcej siły i energii. Ostatnie pół roku była dzieckiem praktycznie leżącym, teraz spacerujemy już po szpitalnym korytarzu. Ala się przy tym nie męczy — mówi pani Tatiana.

— Cieszy nas rehabilitacja, to, że Ala zaczyna chodzić. Jest szansa na jej normalny rozwój. Przykład Ali to kwintesencja tego, co możemy pacjentom zaoferować — komentuje doc. Tomasz Hrapkowicz, kardiochirurg i transplantolog, koordynator Oddziału Kardiochirurgii, Transplantacji Serca i Płuc i Mechanicznego Wspomagania Krążenia w SCCS.

Współpraca międzynarodowa Polski i Czech

Transplantacja serca, którą przeszła Alicja, była drugim przypadkiem przeszczepu organu pozyskanego poza granicami Polski, przeprowadzonym w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu. Procedura pobrania organu z zagranicy jest realizowana, gdy w danym kraju nie ma na liście oczekujących na transplantację biorcy, który by pasował do dostępnego organu. W takiej sytuacji informacja o dostępności organu jest umieszczana na specjalnej platformie FOEDUS, skupiającej jednostki koordynujące programy transplantacyjne w krajach członkowskich Unii Europejskiej.

—Wymiana międzynarodowa jest szansą m.in. dla takich ośrodków transplantacyjnych jak Zabrze, gdzie można drogą lądową w stosunkowo krótkim czasie przetransportować narząd do transplantacji — mówiła dr Anna Pszenny z Centrum Koordynacyjno-Organizacyjnego ds. Transplantacji Poltransplant.

Przeszczep narządów pozyskanych za granicą

Do tej pory w Polsce przeprowadzono trzy transplantacje narządów pozyskanych zza granic, obejmujące dwa przeszczepienia serc z Czech (obie operacje miały miejsce w Zabrzu) oraz przeszczepienie wątroby z Niemiec.

W sytuacji, gdy w Polsce brakowało odpowiednio dobranych biorców, zgłoszono na platformę FOEDUS możliwość pobrania trzech narządów z Polski: dwa płuca i serce. Te narządy zostały później zaakceptowane i przeszczepione przez zespoły transplantacyjne z Niemiec i Szwajcarii.

Podsumowując, od początku 2023 roku w całej Europie zgłoszono do międzynarodowych pobrań 162 narządy, co umożliwiło przeprowadzenie 45 transplantacji w krajach Unii Europejskiej.